در طول سال های گذشته و در مجموع حدود ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار دستگاه خودرو فرسوده از رده مصرف خارج شده که تفاوت و فاصله این ارقام، لزوم سرعت دهی به برنامه های تدوین شده دراین خصوص را نشان می دهد.
به گزارش نبض صنعت، آمار خودروها و موتورسیکلت های فرسوده درحال تردد درکشور درحال افزایش است وبرخی آمارها حاکی از این است که درسال جاری شمار این خودروها (در کلاس های مختلف سواری، باری، اتوبوس و مانند آن) به هشت میلیون دستگاه می رسد؛ همچنین شمارموتورسیکلت های فرسوده درکشور حدود ۱۱ میلیون دستگاه برآورد می شود.
روشن است تردد این حجم خودرو و موتورسیکلت فرسوده چه مضرات وخسارت های اقتصادی ،اجتماعی وآلایندگی در پی دارد. این خسارات شامل افزایش مصرف سوخت، آلودگی هوا، هزینه‌های تعمیر و نگهداری بالا و کاهش راندمان ناوگان حمل و نقل می‌شوند. همچنین، انباشت خودروهای فرسوده می‌تواند منجر به کاهش ایمنی در جاده‌ها و افزایش تصادفات شود.
به عبارت بهتر، خودروهای فرسوده به دلیل فرسودگی قطعات و موتور، مصرف سوخت بالاتری نسبت به خودروهای نو دارند که این امر منجر به افزایش هزینه‌های سوخت برای مالکان و همچنین هدر رفت منابع ملی می‌شود.
همچنین خودروهای فرسوده معمولاً دارای راندمان پایین‌تری هستند و این امر می‌تواند بر عملکرد کلی ناوگان حمل و نقل کشور تأثیر منفی بگذارد.
به علاوه، آلودگی هوا ناشی از خودروها و موتورسیکلت های فرسوده می‌تواند منجر به افزایش بیماری‌های تنفسی و سایر مشکلات بهداشتی شود که در نهایت هزینه‌های اجتماعی را افزایش می‌دهد.
بدین ترتیب شکی نیست که برنامه های دولت برای خروج و جایگزینی انواع خودروها وموتورسیکلت های فرسوده باید شتاب بسیار بیشتری به خود گرفته و اقدامات موجود به لحاظ کمی وکیفی افزایش یابد.
دراین باره، رئیس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران( ایدرو) که سازمان متبوعش از سال ۱۴۰۲ مسئولیت جایگزینی خودروها و موتورسیکلت های فرسوده را برعهده دارد، از اسقاط بیش از ۳۴۹ هزار خودرو فرسوده در سال گذشته خبر می دهد.
فرشاد مقیمی در این خصوص می گوید: این در حالی است که این رقم در پایان سال قبل از آن (۱۴۰۲) حدود ۷۷ هزار دستگاه بوده است که بدین ترتیب شاهد رشد ۳۵۵ درصدی اسقاط خودروهای فرسوده در سال ۱۴۰۳ بوده ایم.
وی می افزاید: از سال ۱۳۸۶ تا پایان ۱۴۰۳ در مجموع ۲ میلیون و ۴۱۶ هزار و ۷۲۳ دستگاه انواع خودروهای فرسوده از رده خارج شده است.
به گفته مقیمی، آمارها نشان می‌دهد بیشترین رکورد اسقاط سالانه خودروهای فرسوده در سال ۱۴۰۳ شکسته شده و پس از این سال، بیشترین اسقاط خودروهای فرسوده در سال ۹۳ با حدود ۳۲۰ هزار دستگاه بوده است.
بر اساس برآوردهای وزارت صنعت، با اسقاط این تعداد خودرو از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا پایان سال ۱۴۰۳ بیش از ۳/۲ میلیارد لیتر صرفه‌جویی در مصرف سوخت بنزین و گازوئیل صورت گرفته و ارزش صادرات بالقوه این میزان صرفه‌جویی بالغ بر ۳/۱ میلیارد دلار است.
به گفته معاون وزیر صنعت، بالغ بر ۹۰ درصد از خودروهای اسقاط شده در طرح‌های فروش نقدی خودرو و حدود ۱۰ درصد در طرح‌های جایگزینی و تاکسی اسقاط شده‌اند.
برآوردهای ایدرو همچنین حاکی از آن است که از ابتدای سال ۱۴۰۲ و با اسقاط بیش از ۴۲۵ هزار دستگاه انواع خودروی فرسوده درکشور، بالغ بر ۱۹۰ هزار تن انواع محصولات فولادی (شمش، ورق و …) در کشور ازمحل بلوک های پرسی خودروهای فرسوده تولید شده است.
این درحالی است که کشورهای توسعه یافته بخش اعظمی از تولید محصولات فولادی خود را بدون استفاده از سنگ آهن و با استفاده از ضایعات و بلوک های پرسی خودروهای فرسوده تامین می کنند.
ایدرو همچنین می گوید که از ابتدای سال ۱۴۰۳ و با ابلاغ آیین نامه اجرایی ماده ۱۰ قانون ساماندهی صنعت خودرو، بیش از ۱۷۰ مرکز اسقاط با اشتغال مستقیم ۶۲۰۰ نفری و اشتغال غیر مستقیم ۳۱۰۰۰ نفری (در مراکز ذوب، واحد های حمل و نقل خودرو، قطعه فروشی، واحد های فروش قطعات دست دوم و …) ایجاد شده است.
به علاوه، به منظور تسهیل گری و شفافیت بیشتر برای ذینفعان، برای اولین بار در وزارت صنعت، ایدرو با همکاری بانک مرکزی موفق به اخذ درگاه بدون محدودیت پرداخت اینترنتی برای سامانه نوسازی ناوگان شد. این درحالی است که این مجوز را در کشورکمتر از ۵ دستگاه و ارگان دراختیار دارند.
همچنین، ارتباط سامانه اسقاط خودروهای فرسوده و سامانه های پلیس راهور در حوزه شماره گذاری و سامانه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران جهت ابطال کارت سوخت های خودروهای فرسوده، به طور برخط برقرارشده است.
درکنار این، با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و به صورت پایلوت اقدامات لازم برای اسقاط تراکتور و کمباین های فرسوده صورت پذیرفته و با همکاری تاکسیرانی تهران، طرح جایگزینی تاکسی های فرسوده این شهر با تاکسی های برقی (بصورت کلید به کلید) راه اندازی شده است.
ایدرو همچنین اظهار می کند که براساس برنامه های تدوین شده در سال ۱۴۰۴ و با انعقاد تفاهم نامه با ۹ دستگاه اجرایی،روند خروج انواع خودروهای فرسوده وموتورسیکلت ها سرعت می بخشد.
دراین چارچوب، نوسازی تاکسی های فرسوده و جایگزینی آنها با تاکسی های برقی در تهران به میزان ۴ هزار دستگاه و دیگر کلانشهرها به میزان ۲ هزار دستگاه پیش بینی شده است. همچنین جایگزینی تاکسی های فرسوده با انواع دوگانه سوز آن در کلانشهر ها به جز تهران ۲۰ هزار دستگاه(فاز اول ۱۰ هزار دستگاه)در سال جاری انجام می شود.به علاوه،برنامه نوسازی موتورسیکلت های فرسوده با انواع برقی آن در سال جاری درتهران به میزان ۵هزار دستگاه( در فاز اول یک هزار دستگاه) در کلانشهرها با بنزینی نو به میزان ۶۵ هزار دستگاه(فاز اول ۱۰ هزار دستگاه) پیش بینی شده است.
درکناراین، برنامه نوسازی یک هزار دستگاه اتوبوس دیزلی برون شهری هم برای کل کشور جزو برنامه های سال جاری ایدرو به شمار می رود.
مهران سالاریه ،رئیس ستاد نوسازی ناوگان حمل و نقل کشور دراین باره می گوید: فرسودگی بیش از ۸۰ درصد از ناوگان موتورسیکلت‌ها علاوه بر آلایندگی هوا و آلودگی صوتی، منجر به رشد افسارگسیخته مصرف بنزین در کشور نیز شده است.
وی ادامه می دهد: از حدود ۱۴ میلیون دستگاه موتورسیکلت درحال تردد در کشور، حدود ۸۰ درصد آنها به عبارتی حدود ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه، فرسوده‌اند.
این موضوع نشان می دهد که باید اقدامات ویژه ای در این خصوص صورت پذیرد. با توجه به اینکه موتورسیکلت های کار، تردد بیشتری دارند لزوم تسریع در خروج و نوسازی آنها از اولویت بیشتری برخوردار است.
این مقام مسئول تصریح می کند: تمام این آمار نشان می دهد برنامه های جایگزینی خودروها وبخصوص موتورسیکلت های فرسوده باید سرعت بیشتری بگیرد.
سالاریه با اشاره به آغاز فرآیند جایگزینی موتورسیکلت های فرسوده می گوید: از زمان آغاز طرح جایگزینی موتورسیکلت‌های فرسوده از ۲۴ تیرماه تاکنون ۸۷۰۰ نفر در این طرح ثبت‌نام کرده‌اند و امیدواریم با افزایش تسهیلات، شمار متقاضیان بیشتر شود.
وی می افزاید: امکان نام‌نویسی برای مالکان موتورسیکلت‌های کاربراتوری بالای ۶ سال (مدل ۱۳۹۸ و قبل)، انژکتوری‌های با سن بیش از ۱۲ سال (مدل ۱۳۹۲ و قبل) و موتورسیکلت‌های برقی با سن بیش از ۱۵ سال (مدل ۱۳۸۹ و قبل) فراهم شده است.
وی اظهار می کند: متقاضیان می‌توانند از وام چهار درصدی ۴۰ تا ۸۰ میلیون تومان بهره‌مند شوند. در صورتی که موتورسیکلت جایگزین برقی باشد کمک بلاعوض دولت در ازای اسقاط موتورسیکلت فرسوده ۲۶ میلیون تومان است. البته و در کنار این برای موتورسیکلت‌های فرسوده ۶ تا ۱۰ ساله، کمک بلاعوض معادل ۵/۱۷ میلیون تومان و برای موتورسیکلت‌های بالای ۱۰ سال، ۷۵/۸ میلیون تومان پرداخت می‌شود.
انتهای پیام
