آمارهای منتشر شده حاکی از کاهش واردات فولاد در 4 ماهه نخست سال جاری است که در کاهش ارزبری نیز تاثیر بسزایی دارد.
به گزارش نبض صنعت، بررسی آمار چهارماهه نخست سال ۱۴۰۴ نشان می دهد واردات محصولات فولادی کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش قابل‌توجهی همراه بوده است. واردات انواع مقاطع تخت و طویل در این مدت در مجموع ۳۶ درصد افت وزنی و ۳۰ درصد افت ارزشی داشته و از ۴۶۲ هزار تن به ۲۹۳ هزار تن کاهش یافته است. این روند از یک سو حاکی از تقویت نسبی توان تولید داخلی در پاسخ‌گویی به نیاز بازار است و از سوی دیگر نشانه ای از سیاست های محدودکننده ارزی و حمایتی دولت برای کنترل واردات به ویژه در شرایط فشار اقتصادی و کمبود منابع ارزی محسوب می شود.
اما این کاهش واردات بی شک با دلایلی به ثبت رسیده است. به عنوان مثال، در سال های اخیر پروژه های متعددی در حوزه فولادسازی و نورد به بهره برداری رسیده است. ایران در حال حاضر جزو ۱۰ تولیدکننده برتر فولاد دنیاست و بخش بزرگی از نیاز داخل به مقاطع تخت و طویل از طریق تولیدات بومی تأمین می شود. به همین دلیل، نیاز به واردات بسیاری از محصولات کاهش یافته است.
همچنین کاهش دسترسی به ارز و فشارهای ناشی از تحریم ها دولت را به سمت کنترل واردات کالاهای دارای مشابه داخلی سوق داده است. در چنین شرایطی، اولویت تخصیص ارز به کالاهای ضروری تر است و واردات فولاد جز در موارد خاص توجیه اقتصادی کمتری دارد. در این زمینه وقوع جنگ علیه کشورمان و تامین کالاهای ضروری نیز بی تاثیر نبوده است. همچنین رکود در بخش ساخت و ساز و صنایع وابسته به فولاد در برخی مقاطع موجب شده نیاز به واردات کاهش یابد. هرچند صنایع خودروسازی و لوازم خانگی همچنان به برخی ورق‌های خاص نیاز دارند، اما در مجموع تقاضای بازار داخلی در سال جاری پایین‌تر از سال گذشته بوده است.
اما این کاهش واردات بر کاهش ارزبری کشور نیز تاثیر مثبت داشته است آن هم در شرایطی که تامین ارز با چالش های بسیاری مواجه است. در نتیجه کاهش ۳۶ درصدی واردات محصولات فولادی باعث شده ارزش واردات از ۴۵۷ میلیون دلار در چهار ماهه سال گذشته به ۳۱۸ میلیون دلار در سال جاری برسد. این کاهش حدود ۱۳۹ میلیون دلاری در هزینه های ارزی، در شرایط محدودیت منابع ارزی کشور، دستاورد مهمی محسوب می شود. همچنین کاهش واردات و افزایش سهم تولید داخلی به معنای کاهش ریسک ناشی از تحریم ها و مشکلات نقل‌وانتقال مالی است. این موضوع توان تاب آوری اقتصاد فولاد ایران را در برابر تکانه های خارجی تقویت می کند.
اما در کنار این موارد کاهش واردات زمینه را برای فروش بیشتر محصولات تولیدکنندگان داخلی فراهم می آورد. این امر علاوه بر ایجاد اشتغال و افزایش سودآوری شرکت های فولادی، به توسعه زنجیره ارزش داخل کشور کمک می کند.
با وجود کاهش کلی، واردات فولاد میانی (به‌ویژه اسلب و بیلت‌وبلوم) رشد چشمگیری داشته است. واردات اسلب ۲۵۸ درصد و بیلت و بلوم ۷۳ درصد افزایش یافته اند. دلیل اصلی این امر نیاز فوری برخی صنایع پایین دستی (نورد و تولید ورق) به مواد اولیه در مقاطعی است که تولید داخل پاسخگوی تقاضا نبوده است. بنابراین، هرچند واردات مقاطع آماده کاهش یافته، بخشی از این کاهش با رشد واردات فولاد میانی جبران شده است.
به طور کلی کاهش ۳۶ درصدی واردات فولاد در چهار ماهه نخست ۱۴۰۴ به معنای کاهش فشار بر منابع ارزی کشور و تقویت تولید داخل است. این روند نشانه ای از حرکت ایران به سمت خودکفایی بیشتر در صنعت فولاد و کاهش وابستگی به خارج به شمار می رود. هرچند رشد واردات فولاد میانی هشدار می دهد که بخش هایی از زنجیره هنوز به تکمیل ظرفیت نیاز دارند، اما در مجموع این تحول می تواند به مدیریت بهتر منابع ارزی، تقویت صنایع داخلی و افزایش تاب آوری اقتصاد کشور در برابر تحریم ها و شوک های خارجی منجر شود.
انتهای پیام
