اسپانیا با جمعیت ۴۸ میلیون نفر و بازاری وارداتی حدود ۴۵۱ میلیارد دلار، یکی از مقاصد مهم اروپایی برای تجارت بینالمللی است؛ با این حال، سهم ایران از این بازار تنها ۰٫۰۲ درصد است.
به گزارش نبض صنعت، اسپانیا با حدود ۴۸ میلیون نفر جمعیت، از یک بازار وارداتی حدوداً ۴۵۰ میلیارد دلاری برخوردار است. مبادلات تجاری این کشور با ایران طی سالهای اخیر همواره رو به کاهش بوده تا آنجایی که از چند میلیارد دلار، این روزها به چند میلیون دلار رسیده است. به طور دقیقتر ایران در سال ۱۴۰۳، ۱۳۱ مورد صادرات به اسپانیا داشته که مجموع وزنی این تعداد صادرات حدود ۳۰ هزار تن و ارزش دلاری آن حدود ۷۳.۵ میلیون دلار و معادل کمتر از ۰.۰۲ درصد (برابر ۱.۶ از دههزار واحد) از این بازار بزرگ بوده است.
درباره بازار این کشور با محمد طاهری رئیس اتاق مشترک ایران و اسپانیا و سیدطهحسین مدنی رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند گفت و گو کردیم.
روابط تجاری ایران و اسپانیا قابل توسعه است
محمد طاهری رئیس اتاق مشترک ایران و اسپانیا درباره وضعیت روابط تجاری دو کشور گفت: روابط تجاری ایران و اسپانیا در شرایط فعلی، با وجود محدودیتهایی که فضای بینالمللی ایجاد کرده، همچنان پویا و قابل اتکا است. در سهماهه نخست ۲۰۲۵، حجم مبادلات دو کشور از نظر وزنی رشد داشته و جریان تجارت واقعی حفظ شده است؛ این یعنی بازرگانان ایرانی و اسپانیایی همچنان در حال کار و همکاری هستند. اسپانیا طبیعتاً در چارچوب مقررات اتحادیه اروپا حرکت میکند، اما تجربه ما نشان میدهد که نگاه این کشور نسبت به ایران، نگاهی مبتنی بر تعامل، واقعبینی و حفظ مسیرهای همکاری است. ما نیز در اتاق مشترک تلاش کردهایم این فضا را تقویت کنیم؛ چه در ارتباط با سفارت اسپانیا در تهران و چه در معرفی شرکتهای معتبر و تسهیل مذاکرات تجاری. بنابراین میتوان گفت روابط تجاری دو کشور اگرچه بی چالش نیست، اما روند آن مثبت و قابل توسعه است.
ایران در بسیاری از بخشهای بازار اسپانیا مزیت رقابتی دارد
طاهری با بیان اینکه پتانسیل صادراتی ایران به اسپانیا بسیار فراتر از ارقامی است که امروز دیده میشود، افزود: اسپانیا بازار بزرگی است و در بسیاری از بخشها، از محصولات غذایی گرفته تا مواد اولیه صنعتی و کالاهای پتروشیمی، ظرفیت جذب بالایی دارد. ایران نیز در بسیاری از این حوزهها دارای مزیت رقابتی طبیعی است. اگر موانع بانکی کاهش یابد و بتوانیم از مسیرهای مطمئن لجستیکی استفاده کنیم، حجم صادرات ایران به اسپانیا بهراحتی میتواند چند برابر وضعیت فعلی شود. تجربه سالهای قبل نشان میدهد که هر زمان امکان نقلوانتقال مالی فراهم بوده، رشد تجارت میان دو کشور چشمگیر شده است.
وی ادامه داد: در دوره اوج روابط اقتصادی مثلاً حوالی سال ۲۰۱۱، حجم مبادلات ایران و اسپانیا به چند میلیارد یورو رسیده بود، اما این رقم در سالهای اخیر به چندصد میلیون یورو کاهش یافته است. بنابراین، کاهش فعلی ناشی از کمبود مزیت یا نبود تقاضا نیست؛ بلکه محصول محدودیتهای ساختاری است که با مدیریت آنها، افزایش صادرات کاملاً دستیافتنی خواهد بود.
از پتروشیمی تا زعفران؛ عمده صادرات ایران به اسپانیا
رئیس اتاق مشترک ایران و اسپانیا درباره نوع مبادلات دو کشور گفت: ترکیب مبادلات کنونی ایران و اسپانیا نشان میدهد که همکاری اقتصادی دو کشور بر پایه مجموعهای از صنایع مکمل شکل گرفته است. در سمت ایران، صادراتی مانند پتروشیمی و فرآوردههای شیمیایی، زعفران، خشکبار، خرما، شیلات، فرش و برخی مواد اولیه صنعتی جایگاهی ثابت در بازار اسپانیا دارند و بخشی از آنها بهویژه زعفران در سالهای اخیر رشد قابلتوجهی را تجربه کردهاند. در مقابل، اسپانیا با تکیه بر توانمندیهای صنعتی و فناورانه خود، در حوزههایی همچون ماشینآلات، تجهیزات صنایع غذایی، فناوریهای کشاورزی، تجهیزات صنعتی و برخی کالاهای واسطهای در بازار ایران فعال است.
طاهری خاطرنشان کرد: افزون بر تجارت کالا، روندهای جدید نشان میدهد که خدمات نیز در روابط اقتصادی دو کشور اهمیت روبهافزایشی یافته است؛ بهویژه در زمینههایی مانند مهندسی، طراحی صنعتی، انرژی و پروژههای فناورانه. این گستره متنوع از مبادلات چه در کالا و چه در خدمات حاکی از آن است که ساختار همکاری اقتصادی ایران و اسپانیا نهتنها سابقه مستحکم دارد، بلکه در صورت کاهش محدودیتهای بانکی و بهبود بسترهای لجستیکی، ظرفیت جهش قابلتوجهی نیز دارد. چنین تنوعی نشان میدهد که روابط تجاری دو کشور نه تصادفی، بلکه مبتنی بر نیازهای واقعی بازار و مزیتهای مکمل طرفین است؛ مزیتهایی که با مدیریت موانع ساختاری میتواند به رشد پایدار و گستردهتر تبدیل شود.
وی در ادامه با بیان اینکه ظرفیتهای بهرهبردارینشده در روابط تجاری ایران و اسپانیا بسیار گستردهتر از سطح فعلی مبادلات است و تقریباً در هر دو بخش صادرات و واردات، فضاهای قابل توسعهای وجود دارد، گفت: در حوزه صادرات ایران، کالاهایی مانند زعفران، خشکبار، خرما و محصولات کشاورزی تبدیلی هنوز بهطور کامل در بازار اسپانیا تثبیت نشدهاند و با بهبود شبکه توزیع و برندینگ، میتوانند سهم بزرگتری از بازار اروپا را به دست آورند. در کنار اینها، محصولات دانشبنیان، تجهیزات پزشکی، قطعات خودرو، صنایع شیمیایی و برخی فرآوردههای پتروشیمی نیز از جمله حوزههایی هستند که مزیت رقابتی ایران در آنها میتواند به صادرات پایدار تبدیل شود.
طاهری افزود: در سمت مقابل، اسپانیا با برخورداری از فناوریهای پیشرفته در صنایع غذایی، ماشینسازی، مدیریت انرژی، تجهیزات صنعتی، کشاورزی مدرن و انرژیهای تجدیدپذیر، میتواند در بسیاری از بخشهای تولیدی ایران نقش مکمل و تقویتکننده داشته باشد. این بازار گسترده ماشینآلات و فناوری، هنوز آنگونه که باید مورد استفاده قرار نگرفته و امکان توسعه همکاریهای صنعتی و انتقال تکنولوژی در آن کاملاً فراهم است.
اثر منفی محدودیتهای بانکی، نبود مسیرهای لجستیکی و شناخت کم متقابل
رئیس اتاق مشترک ایران و اسپانیا گفت: افزون بر کالا، ظرفیتهای قابلتوجهی در حوزه خدمات نیز وجود دارد؛ از جمله تحقیق و توسعه مشترک، همکاریهای مهندسی، طراحی صنعتی، مدیریت انرژی، پروژههای شهری و مشارکت در طرحهای فناورانه. با وجود این، بخش مهمی از این ظرفیتها به دلیل محدودیتهای مالی و بانکی، نبود مسیرهای پایدار لجستیکی و کمبود شناخت متقابل میان فعالان اقتصادی دو کشور همچنان مغفول مانده است. با رفع این موانع، ساختار فعلی روابط تجاری قابلیت آن را دارد که وارد مرحلهای جدید و بسیار گستردهتر از سطح کنونی شود.
وی درباره مهمترین چالش فعالان اقتصادی ایرانی در همکاری با اسپانیا توضیح داد: مهمترین چالش همچنان مسئله نقلوانتقال مالی است. محدودیتهای بانکی و نبود مسیرهای پایدار پرداخت، حتی در شرایطی که طرف اسپانیایی آمادگی کامل برای همکاری دارد، میتواند روند معامله را طولانی، پرهزینه و در برخی موارد پرریسک کند. چالش دوم به الزامات سختگیرانه اتحادیه اروپا بازمیگردد؛ بهویژه در حوزه استانداردهای غذایی، بهداشت، برچسبگذاری و کنترلهای کیفی. بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی از نظر کیفیت توان رقابت دارند، اما آشنایی ناکافی با مقررات اروپایی و مسیر دریافت گواهیها، ورود سریع و پیوسته به بازار اسپانیا را دشوار میکند.
طاهری گفت: در مورد گمرک، اسپانیا مقررات سختگیرانهای فراتر از استانداردهای اتحادیه اروپا ندارد، اما چون در چارچوب قوانین واحد اتحادیه فعالیت میکند، رعایت استانداردهای فنی، بهداشتی، بستهبندی و مستندسازی برای کالاهای ورودی الزامی است. بنابراین، چنانچه صادرکننده ایرانی بتواند الزامات اروپایی را بهطور کامل رعایت کند و مشکل بانکی نیز مدیریت شود، از نظر گمرکی مانع جدی و ساختاری برای ورود کالا به بازار اسپانیا وجود ندارد. اتاق مشترک نیز در همین مسیر تلاش میکند با ارائه اطلاعات مقرراتی، راهنمای استانداردها و معرفی مسیرهای قابلاتکا برای تبادلات مالی، فضای امنتری برای فعالان اقتصادی فراهم کند و روند تجارت را تا حد ممکن تسهیل نماید.
در بخش بیمه و خطوط منظم دریایی محدودیت داریم
وی افزود: در بخش لجستیک نیز هزینههای حملونقل، محدودیتهای بیمه و نبود خطوط منظم حمل دریایی یا ترکیبی، موانع قابلتوجهی ایجاد میکند. از سوی دیگر، کمبود اطلاعات بهروز درباره ساختار بازار اسپانیا و شبکه توزیع، باعث میشود برخی فرصتها بهطور کامل شناسایی نشوند یا دیر مورد استفاده قرار گیرند.
طاهری خاطرنشان کرد: با این حال، تجربه نشان داده که فعالان اقتصادی ایرانی انعطافپذیری بالایی دارند و معمولاً راهحلهای عملی برای این موانع پیدا میکنند. نقش اتاق مشترک نیز دقیقاً همین است: ایجاد مسیرهای امنتر مالی، انتقال دانش مقرراتی اتحادیه اروپا به شرکتهای ایرانی و تسهیل ارتباطات تجاری تا ریسکها کاهش یابد و تعاملات اقتصادی میان دو کشور با سرعت و اطمینان بیشتری پیش برود.
پیشنهادهایی برای افزایش سهم ایران از بازار اسپانیا
وی در پاسخ به اینکه چه سیاستهایی میتواند سهم ایران از بازار اسپانیا را افزایش دهد، گفت: سه محور اصلی میتواند بهطور مستقیم سهم ایران از بازار اسپانیا را افزایش دهد. نخست، تقویت زیرساختهای لجستیکی و ایجاد مسیرهای حملونقل پایدار و قابل پیشبینی است؛ موضوعی که هم هزینهها را کاهش میدهد و هم امکان برنامهریزی بلندمدت برای صادرکنندگان را فراهم میکند. دوم، توسعه راهحلهای مطمئن بانکی و مالی است تا نقلوانتقال پول از حالت پرریسک و مقطعی خارج شود و تبدیل به یک سازوکار پایدار گردد.
طاهری افزود: در کنار اینها، افزایش حضور هدفمند در بازار اسپانیا اهمیت تعیینکننده دارد. امروز، بازار تنها از مسیر نمایشگاههای سنتی قابل دسترس نیست؛ نمایشگاههای هیبریدی، پلتفرمهای B2B، شبکههای تخصصی و رویدادهای تجاری آنلاین فرصتهایی فراهم کردهاند که میتوانند جایگزین یا مکمل حضور فیزیکی باشند. همچنین استانداردسازی و تطبیق محصولات با الزامات اتحادیه اروپا، ایجاد دفاتر بازاریابی یا نمایندگیهای محلی و فعالیت نظاممند در توزیعکنندههای اسپانیایی، نقش بسیار مهمی در افزایش سهم ایران خواهند داشت.
رئیس اتاق مشترک ایران و اسپانیا گفت: علاوه بر این اقدامات تجاری و صنعتی، مذاکرات دوجانبه و تسهیل روابط میان نهادهای اقتصادی و سیاستگذاری دو کشور نقش تعیینکنندهای در رشد صادرات دارد. توافقهای بانکی، هماهنگی گمرکی، حمایتهای دیپلماتیک و چارچوبهای همکاری مشترک میتوانند مسیر فعالیتهای تجاری را هموار کرده و ظرفیتهای بالفعل و بالقوه را بهطور کامل فعال کنند. تجربه سالهای گذشته نیز نشان داده است که هر زمان شناخت از بازار اسپانیا و شرایط همکاری افزایش یافته، صادرات ایران به سرعت رشد کرده و به سطوح بالاتری رسیده است.
شناخت تجار ایرانی از بازار اسپانیا هنوز مطلوب نیست
وی درباره میزان شناخت فعالان اقتصادی ایران از بازار اسپانیا هم توضیح داد: شناخت فعالان اقتصادی ایران از بازار اسپانیا در سالهای اخیر بهبود یافته، اما هنوز با سطح مطلوب فاصله دارد. بسیاری از ظرفیتهای بازار اسپانیا، به ویژه در حوزه صنایع غذایی، فناوریهای صنعتی، کشاورزی و انرژیهای نو، برای بخشی از فعالان اقتصادی ایرانی هنوز ناشناخته باقی مانده است.
طاهری گفت: یکی از مأموریتهای اصلی اتاق مشترک بازرگانی ایران و اسپانیا، کاهش این فاصله اطلاعاتی از طریق برگزاری وبینارها و نشستهای معرفی بازار، اعزام هیئتهای تخصصی و ایجاد ارتباط مستقیم میان شرکتهای دو کشور بوده است. تجربه نشان میدهد که هر زمان شناخت فعالان اقتصادی از بازار افزایش یافته، همکاریهای واقعی و پایدار شکل گرفته و سطح تجارت دو کشور رشد قابلتوجهی داشته است.
وی درباره وضعیت بازار مواد غذایی اسپانیا و امکان حضور شرکتهای ایرانی در آن، گفت: بازار صنایع غذایی اسپانیا از رقابت بالایی برخوردار و کاملاً استانداردمحور است، اما در عین حال گسترده و ظرفیتهای قابل توجه برای ورود محصولات خارجی، به ویژه کالاهای با کیفیت بالا، دارد. محصولات ایرانی میتوانند در این بازار جایگاهی قابل توجه پیدا کنند، مشروط بر آنکه استانداردها و الزامات اتحادیه اروپا به طور کامل رعایت شود.
طاهری افزود: در حوزه لبنیات، ایران از نظر کیفیت، فناوری تولید و ظرفیت تولید توانمندی قابل توجهی دارد. بسیاری از برندهای لبنی ایرانی قابلیت صادرات دارند، اما موفقیت در بازار اسپانیا نیازمند تمرکز ویژه بر مستندسازی، ردیابی محصول، بستهبندی مطابق استانداردهای اروپایی و دریافت گواهیهای بهداشتی لازم است. با رفع محدودیتهای بانکی و تسهیل مسیرهای لجستیکی، ظرفیت واقعی ایران برای حضور پایدار و افزایش سهم خود در بازار صنایع غذایی اسپانیا، به ویژه در بخش لبنیات، بسیار فراتر از وضعیت فعلی خواهد بود.
رئیس اتاق مشترک ایران و اسپانیا درباره نقش نهادهای دانشگاهی و دانشی در توسعه صادرات به اسپانیا توضیح داد: دانشگاهها و مراکز پژوهشی نقش تعیینکنندهای در توسعه صادرات ایران به اسپانیا ایفا میکنند. این نهادها با تحلیل جامع بازار، بررسی رفتار مصرفکننده، ارزیابی رقبا و شناسایی الزامات استانداردی، اطلاعات ارزشمندی برای تصمیمگیری شرکتها فراهم میکنند. تجربه نشان داده هرجا داده و تحلیل علمی و کاربردی وجود داشته، صادرات موفقتر و پایدارتر بوده است.
هوش مصنوعی میتواند مسیر حضور شرکتهای ایرانی در اسپانیا را تثبیت کند
وی افزود: علاوه بر دانشگاهها، پارکهای فناوری و مراکز نوآوری با ایجاد زیرساختهای تحقیق و توسعه، حمایت از شرکتهای دانشبنیان، ارائه خدمات مشاورهای و آموزشهای تخصصی، نقش تسهیلکننده و راهنما را برای شرکتها ایفا میکنند. به ویژه در حوزههای نوآوری، هوش مصنوعی، تحلیل داده و مدلسازی بازار، ظرفیتهای جدیدی شکل گرفته که میتواند مسیر ورود و تثبیت حضور شرکتهای ایرانی در بازار اسپانیا را هموار کند. اتاق مشترک بازرگانی ایران و اسپانیا همواره آماده همکاری با دانشگاهها، پارکهای فناوری و نهادهای دانشبنیان است و این همکاریها را به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی برای افزایش توان صادراتی و تقویت جایگاه ایران در بازار اسپانیا ارزیابی میکند.
وی درباره اهمیت جایگزین کردن شیوههای سنتی بازاریابی با شیوههای دیجیتال هم گفت: تجارت جهانی در حال تحول است و پذیرش این تغییر برای موفقیت در بازارهای بینالمللی ضروری است. استفاده از پلتفرمهای دیجیتال، نمایشگاههای هیبریدی، هیئتهای تجاری آنلاین و ابزارهای نوین بازاریابی، علاوه بر کاهش هزینهها، سرعت توسعه بازار را نیز افزایش میدهد.
طاهری افزود: اتاق مشترک بازرگانی ایران و اسپانیا از چند سال قبل این مسیر را جدی گرفته و کمیته نوآوری و فناوری دیجیتال اتاق اکنون یکی از فعالترین کمیتههاست. این کمیته به طور مستمر شرکتها را تشویق میکند که از ابزارهای دیجیتال بهره ببرند و در حوزه هوش مصنوعی نیز در حال پیگیری تفاهمنامه همکاری با انجمن ملی هوش مصنوعی ایران است. با این حال، نمایشگاههای سنتی هنوز اهمیت خود را دارند و به ویژه برای برخی صنایع ضروری هستند، اما مسیر آینده بدون شک ترکیبی از روشهای سنتی و دیجیتال خواهد بود. خوشبختانه بخش قابل توجهی از تجار ایرانی نیز آمادگی لازم برای پذیرش این تحول و بهرهگیری از فرصتهای دیجیتال را پیدا کردهاند.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند: ایران فقط ۷۳.۵ میلیون دلار به اسپانیا صادرات داشته است
سیدطهحسین مدنی رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند درباره جایگاه ایران در بازار اسپانیا گفت: طبق آمار گمرک، ایران در سال ۱۴۰۳، ۱۳۱ مورد صادرات به اسپانیا داشته که مجموع وزنی این تعداد صادرات حدود ۳۰ هزار تن و ارزش دلاری آن حدود ۷۳.۵ میلیون دلار بوده است. این یعنی متوسط ارزش دلاری هر کیلوگرم صادرات از ایران به اسپانیا در سال گذشته چیزی در حدود ۲ دلار و ۴۵ سنت بوده است.
۸۰ درصد صادرات ایران به اسپانیا، بارهای خرد است
مدنی با اشاره به تفکیک وزنی صادرات ایران به اسپانیا گفت: از کل صادرات سال گذشته به اسپانیا، ۳۱ مورد زیر یک تن، ۴۷ مورد بین ۱ تن تا ۲۳ تن و کمتر از یک کانتینر و در مجموع ۱۰۶ مورد کمتر از ۱۰ کانتینر و به صورت غیرعمده بوده است. به بیان دیگر فقط ۲۰ درصد صادرات ما به اسپانیا بالای ۱۰ کانتینر و عمده بوده و ۸۰ درصد بارهای ارسالی به صورت خرد بوده است.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند درباره ترکیب ارزش صادرات ایران به اسپانیا هم گفت: وزن کل ۳۱ مورد صادرات زیر یک تن ایران به اسپانیا ۱۰ تن و متوسط ارزش دلاری هر کیلوگرم از این دسته به ۱۳۳ دلار و ۵۷ سنت میرسد. همچنین ۴۷ مورد صادرات یک تا ۲۳ تن ایران به اسپانیا حدود ۳۵۵ تن وزن داشته و متوسط ارزش دلاری هر کیلوگرم آن ۴۱.۰۲ دلار بوده است. ۲۸ مورد صادرات با وزن بین یک تا ۱۰ کانتینر (تا ۲۳۰ تن) هم در گمرک ثبت شده که مجموع وزن این بخش به ۲۵۰۰ تن و متوسط ارزش دلاری هر کیلوگرم آن به ۱۲.۲۵ دلار رسیده است.
مدنی ادامه داد: ۲۵ مورد صادرات بالای ۱۰ کانتینر هم در سال گذشته ثبت شده که مجموع آن به ۲۷ هزار تن و متوسط ارزش دلاری هر کیلوگرم آن ۹۸ سنت دلار بوده است. در این دسته، سنگینترین محموله ۴۰۰۰ تن پلیاتیلن با HS Code39012020 بوده است. هر کیلوگرم از این کالا ۹۰ سنت قیمت داشته و حدود ۳.۶ میلیون دلار برای کشور عایدی داشته است. ۳۰۰۰ تن شیشه با HS Code70052990 ارسالی از یزد به ارزش هر کیلوگرم ۱۸ سنت و ۲۳۰۰ تن لوله و پروفیلهای توخالی از جنس چدن با HS Code73030000 از کاشان به ارزش هر کیلوگرم ۵۷ سنت، از دیگر بارهای بزرگ صادراتی ایران به اسپانیا بوده که ارزش هر کیلوگرم آنها کمتر از یک دلار بوده است.
ارسال یک محموله ۲۷ میلیون دلاری زعفران ایرانی به اسپانیا
وی درباره بارهای با ارزش وزنی بیشتر هم توضیح داد: در این بخش میتوان به ارسال ۴۵۰ تن پسته با HS Code08025110 از گمرک غرب تهران با ارزش هر کیلوگرم ۱۶ دلار و مجموعاً ۷.۲ میلیون دلار، ۷۲ تن پسته خندان از گمرک غرب تهران به ارزش هر کیلوگرم ۸.۴۲ دلار، ۶۳ تن مغز پسته از کرمان به ارزش هر کیلوگرم ۱۱.۷۵ دلار، یک ماشین درجهبندی تخممرغ به وزن ۵۸ تن و ارزش ۴۷۰ هزار دلار، ۴۸ تن پسته از گمرک غرب تهران به ارزش هر کیلوگرم ۸.۲۵ دلار و البته یک محموله ۳۱ تنی زعفران با بستهبندی ۳۰ گرمی با HS Code09102090 از مشهد با ارزش هر کیلوگرم ۸۷۰ دلار و در مجموعاً به ارزش ۲۷ میلیون دلار اشاره کرد. چند محموله بزرگ دیگر زعفران نیز در میان بارهای با ارزش صادراتی به اسپانیا در آمار گمرک ثبت شده است.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند با بیان اینکه سال گذشته ۴۷ مورد صادرات یک تا ۲۳ تن به اسپانیا صادر شده است، گفت: از جمله این موارد میتوان به یک ماشین درجهبندی تخممرغ، مغز پسته تازه به ارزش هر کیلوگرم ۱۶.۱۵ دلار، چند محموله زعفران با قیمتهای هر کیلوگرم ۸۰۰ تا ۹۰۰ دلار، میوه خشک با قیمت متوسط هر کیلوگرم ۱۰ دلار، ۱۸۰۰ کیلوگرم مبل و صنایع دستی به ارزش ۳۵ هزار دلار و… اشاره کرد. هرچند در این دسته ارزش بیشتر هر مورد از بارهای ارسالی بین یک تا دو دلار بوده است؛ اما به لطف برخی ردیفهای با ارزش دلاری چگالتر، میانگین ارزش دلاری هر کیلوگرم از کل بارها ۴۱ دلار برآورد میشود.
وی ادامه داد: در دسته بارهای صادراتی بین یک تا ۱۰ تن هم میتوان به مصنوعات چدن، انواع آبمیوه تغلیظ شده به ارزش هر کیلوگرم یک دلار، خرما، کاشی به ارزش هر کیلوگرم ۲۶ سنت، مغز پسته، انواع قفل درب ساختمان از منطقه ویژه زرندیه، در و پنجره، کفپوش، ۳.۸ تن رب گوجه از اصفهان به ارزش هر کیلوگرم ۷۵ سنت، سه تن کنسرو سوپ و آبگوشت به ارزش هر کیلوگرم ۳.۱۴ دلار، مبل، اسکلت مبل، سفال و … اشاره کرد.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند گفت: ارزش متوسط هر کیلوگرم بار در دسته زیر یک تن ۱۳۳.۵۷ دلار و شامل مواردی چون ۹۶۰ کیلوگرم گلیم دو روی پشمی از شیراز به قیمت ۹ دلار و ۴۸ سنت برای هر کیلوگرم، ماشینآلات کوچک، زعفران، کفپوش، عرقیات سنتی از اصفهان، پودر زعفران از مشهد به ارزش هر کیلوگرم ۷۱۴ دلار، میوههای با پوست سخت از فرودگاه امام خمینی (ره)، مبل، صنایع دستی، ۱۰۰ کیلوگرم اشیا قابل استفاده در آشپزخانه به ارزش هر کیلوگرم ۷۳ دلار، فرآوردههای غذایی با قیمت متوسط ۹ تا ۱۰ دلار، ۶۴ کیلوگرم خاویار به ارزش هر کیلوگرم ۶۷۳ دلار، ۵۵ کیلوگرم پودر زعفران از فرودگاه امام خمینی (ره) به ارزش هر کیلوگرم ۷۰۷ دلار و مواردی از این دست بوده است.
حجم بازار وارداتی اسپانیا به ۴۵۱ میلیارد دلار میرسد
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند درباره وضعیت صادرات و وارات کشور اسپانیا گفت: این کشور در سال ۲۰۲۴ حدود ۴۵۱ میلیارد دلار واردات و حدود ۴۹۹ میلیارد دلار صادرات داشته و این سال را با تراز تجاری حدوداً ۴۸ میلیارد دلاری به نفع صادرات پشت سر گذاشته است. این وضعیت باعث شده تراز تجاری این کشور در عمده کالاها مثبت باشد.
مدنی ادامه داد: بیشترین واردات اسپانیا در گروه سوخت و روغنهای معدنی بوده است. این کشور در سال ۲۰۲۴ حدود ۶۰ میلیارد دلار کالا در این گروه وارد کرد اما در عین حال صادرات آن ۳۷ میلیارد دلار بیشتر از واردات بوده است. وسایل نقلیه غیر از واگنهای ریلی و تراموا با ۴۷.۵ میلیارد دلار در رتبه دوم واردات این کشور بوده و در این گروه تراز تجاری منفی ۱۲.۵ میلیارد دلار است. همچنین اسپانیا در سال ۲.۲۴ حدود ۴۰ میلیارد دلار واردات در گروه راکتورهای هستهای، دیگهای بخار و آب گرم، ماشین آلات و وسایل مکانیکی داشته و صادرات این تجهیزات از این کشور ۱۲ میلیارد دلار کمتر از واردات بوده است. همچنین ۳۹ میلیارد دلار ماشینآلات و دستگاههای برقی و اجزا و قطعات آنها، دستگاههای ضبط و پخش صوت و تصویر تلویزیونی به این کشور وارد شده که صادرات این گروه ۱۸ میلیارد دلار از واردات کمتر بوده است. این کشور در بخش پلاستیک و مصنوعات آن ۱۵.۵ میلیارد دلار واردات داشته و صادرات این دسته حدود ۱.۵ میلیارد دلار کمتر از واردات بوده است. اسپانیا همچنین ۱۱ میلیارد دلار آهن و فولاد وارد کرده و صادرات در این دسته ۳.۷ میلیارد دلار از واردات کمتر بوده است. در بخش پوشاک این کشور ۱۰ میلیارد دلار واردات و ۶.۵ میلیارد دلار صادرات داشته است. در بخش ماهی و سایر بی مهرگان آبزی هم اسپانیا ۷.۴ میلیارد دلار واردات و چهار میلیارد دلار صادرات ثبت کرده است.
مدنی در مورد برخی اقلام صادراتی ایران که در بین ۲۵ گروه اول وارداتی به اسپانیا قرار گرفته است، گفت: تولیدات آلومینیومی جزو ۲۵ گروه اولی وارداتی به اسپانیا است. این کشور در سال ۲.۲۴ حدود ۵.۲ میلیارد دلار آلومینیوم وارد کرده است. بزرگترین سهم این بازار به ترتیب در اختیار فرانسه با ۶۸۰ میلیون دلار، هلند با ۶۷۰ میلیون دلار، آلمان با ۵۶۰ میلیون دلار، ایتالیا با ۴۵۰ میلیون دلار، چین با ۳۵۰ میلیون دلار، پرتغال با ۲۹۰ میلیون دلار، بحرین با ۲۴۰ میلیون دلار، روسیه با ۱۵۰ میلیون دلار و ترکیه، موزامبیک، مالزی، امارات، یونان و هند هر کدام با حدود ۱۰۰ میلیون دلار است. ایران هم در این بازه زمانی ۱.۶ میلیون دلار از گروه آلومینیوم به اسپانیا صادر کرده است.
وی ادامه داد: اسپانیا در گروه میوه، آجیل و خوراکی هم در سال ۲۰۲۴ حدود ۴.۷ میلیارد دلار واردات داشته که بیشترین سهم متعلق به مراکش با ۶۶۵ میلیون دلار بوده است. آمریکا، پرتغال، کاستاریکا، ایتالیا، شیلی، برزیل، نیوزیلند، آفریقای جنوبی، کلمبیا، هلند، فرانسه و بلژیک هر کدام حدود ۱۰۰ میلیون دلار میوه به این کشور صادر کردهاند.
مدنی تصریح کرد: گروه قهوه، چای معطر و ادویهجات جزو محصولات پرمصرف در اسپانیا به شمار میرود به طوری که در سال ۲۰۲۴ حدود ۱.۸ میلیارد دلار قهوه به اسپانیا وارد شده و تراز تجاری این کشور در این گروه منفی ۱.۴ میلیارد دلار است. علاوه بر این حدود ۵۰ میلیون دلار چای معطر وارد کرده و تراز تجاری آن در این قلم، ۳۸ میلیون دلار منفی است. همچنین ۱۴ میلیون دلار دارچین وارد این کشور شده و فقط چهار میلیون دلار در این قلم صادرات داشته است. در گروه ادویهجاتی چون زنجبیل، زردچوبه، آویشن به جز فلفل هم ۱۲۰ میلیون دلار واردات داشته و از سوی دیگر اسپانیا توانسته ۱۳۵ میلیون دلار از این گروه اقلام را صادر نماید.
اطلس تجارت ایران میتواند به افزایش سهم ما از بازار اسپانیا کمک کند
مدنی خاطرنشان کرد: به طور کلی جایگاه فعلی ایران در بازار بزرگ اسپانیا تقریباً قابل چشمپوشی و بسیار ناچیز است. برای افزایش سهم ایران از بازار اسپانیا نیاز است که بازار این کشور بر اساس هوش مصنوعی به صورت برخط، آنالیز و به طور جامع شناسایی شود. ابزار «اطلس تجارت ایران» به خوبی میتواند این شرایط را فراهم کند. اطلس تجارت ایران میتواند به جای توسعه عریض و گسترده، بر کشورهای هدف تمرکز کند. ابزار اطلس تجارت ایران میتواند عملکرد تجار ما در بازار این کشور را متحول کند و کلید ورود به این بازار باشد.
وی تصریح کرد: در همین راستا، قرار است ۲۴ آذر امسال نشستی با عنوان اطلس تجارت ایران توسط اندیشکده حکمرانی هوشمند در اتاق بازرگانی ایران برگزار شود. این رویداد، فرصت خوبی برای جمع شدن همه ذینفعان حوزه تجارت است. این رویداد میتواند با طرح چالشها، بررسی ظرفیتها و آخرین دستاوردها و … آغازگر اتفاقات خوبی باشد. در گام اول بسیار مهم است که ما در حوزههای صادرات، واردات و ترانزیت معطل تغییرات گسترده نمانیم و ظرفیتهای در دسترس موجود را برای تغییرات حداقلی فعال کنیم. پس از آن در گامهای بعدی میتوان سیاستنامهها و توصیههایی برای تسهیلگری و اصلاحات بنیادی به حاکمیت پیشنهاد داد تا در توسعه کشور، بهبود عملکرد و ارزآوری مؤثر واقع شود.
انتهای پیام
