فعالان صنایع کوچک و متوسط در حالی با چالش های مختلفی دست و پنجه نرم می کنند که به گفته عضو هیئت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران، تدوین راهبرد توسعه صنعتی كشور با نگاه به صنایع کوچک می تواند نقش بزرگی در رفع موانع و چالش های این بخش داشته باشد.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری نبض صنعت، ۲۱ مرداد با عنوان «روز حمایت از صنایع كوچك» نامگذاری شده است؛ صنایعی که سهم ۴۵ درصدی در اشتغال بخش صنعت دارد و سرمایه‌گذاری در این زمینه می‌تواند نقش عمده‌ای در ایجاد اشتغال، تقویت تولید، افزایش درآمد سرانه و کاهش فقر داشته باشد.
آرمان خالقی، عضو هیئت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در مورد چالش های فعلی صنایع کوچک با بیان اینکه دسترسی‌ها و امكانات برای شروع به كار یك واحد صنعتی كوچك محدود است، اظهار داشت: نبود اطلاعات و آمار درست و دقیق از تعداد واحدهای تولیدی كوچك و میزان تقاضا در این حوزه راه را به بیراهه خواهد كشاند و نهایتاً نه تنها خود آن واحد، بلكه تعداد دیگری از واحدهای صنعتی نیز قطعاً ورشكسته خواهند شد.
وی، فراهم شدن محیط مساعد برای كسب و كار و رفع بروكراسی‌ها را ضروری دانست و افزود: یكی از قواعد صنعت و تولید این است كه تیراژ كم، هزینه تولید را بالا می‌برد. بنابراین هرچقدر كه واحد كوچك‌تر و تیراژ تولید كمتر باشد قدرت رقابت در بازار هم پایین‌تر می‌آید.
خالقی در مورد مشكلات بازار صنایع کوچک نیز گفت: بازار داخلی نسبت به بازارهای خارجی یك بازار محدود است و ما فرصت بازارهای جهانی را در سال‌های اخیر به دلایلی از جمله تحریم از دست دادیم، ضمن اینكه قیمت تمام شده و هزینه‌های تحمیلی به بخش تولید نیز بالا رفته است.
عضو هیئت‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران با اشاره به لزوم شكل‌گیری زنجیره‌های ارزش، گفت: واحدهای كوچك و متوسط صنعتی باید در امتداد زنجیره‌های ارزش و تحت حمایت واحدهای بزرگ قرار بگیرند تا قدرت رقابت پیدا كنند.
خالقی ادامه داد: متأسفانه هنوز راهبرد توسعه صنعتی كشور تدوین نشده اما در زمانی تدوین چنین راهبردی باید نقش و سهم صنایع كوچك در توسعه صنعتی كشور دیده و مشخص شود و امكاناتی در اختیار آنها گذاشته شود.
عضو هیئت‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران گفت: دستگاه‌های خدمات رسان باید تكالیف خود را نسبت به صنایع كوچك انجام دهند و در صورت عدم انجام وظیفه، مدعی‌العموم ورود پیدا كند.
حمایت از صنایع كوچك در برنامه هفتم توسعه لحاظ شود
علی جدی، نایب رئیس كمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز در این مورد اظهار داشت: نایب رئیس كمیسیون صنایع و معادن مجلس، تأمین سرمایه در گردش و تأمین مواد اولیه را به عنوان دو مشكل اصلی و بزرگ صنایع كوچك كشور عنوان كرد.
وی تصریح کرد: صنایع كوچك معمولاً در صنایع پایین‌دست و زنجیره‌های مختلف قرار می‌گیرند.
وی بحث تأمین سرمایه در گردش و تأمین مواد اولیه را به‌عنوان دو مشكل اصلی و بزرگ صنایع كوچك كشور عنوان كرد و افزود: ما در بازدیدهایی كه از صنایع كوچك داشتیم به این نكته پی بردیم كه بزرگترین مشكل تأمین سرمایه در گردش و مواد اولیه است و بحث‌های مربوط به بازار كمترین مشكل آنهاست.
نایب رئیس كمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: جذابیت صادرات مواد اولیه در زنجیره میانی خیلی بیشتر است تا اینكه بخواهند آن را در اختیار صنایع پایین‌دست قرار دهند لذا اكثر واحدهای كوچك صنعتی برای تأمین مواد اولیه كه در زنجیره میانی است مشكل دارند.
جدی، برداشتن معافیت مالی از صنایع پایین‌دست توسط مجلس را اقدامی مثبت خواند و اظهار كرد: معافیت مالیاتی برای صنایع پایین‌دست یك نوع مشوق مؤثر محسوب می‌شود.
مشکلات کلیدی سازمان صنایع کوچک
رضا غلامی، معاون برنامه‌ریزی سازمان صنایع كوچك و شهرك‌های صنعتی نیز حمایت از صنایع متوسط و كوچك در برنامه هفتم توسعه كشور را خواستار شد و گفت: سازمان صنایع كوچك و شهرك‌های صنعتی دو مأموریت ویژه دارد؛ نخست حمایت از ایجاد زیرساخت‌ها و دوم توسعه و حمایت از صنایع كوچك و متوسط.
وی با اشاره به مشكلات كلیدی و عمده در این سازمان اظهار كرد: یكی از مشكلات، موانع قانونی و زیرساختی است. این سازمان وظیفه دارد كه زیرساخت‌های لازم را برای سرمایه‌گذاری و اشتغال پایدار در مناطق به‌ویژه مناطق محروم و كمتر توسعه‌یافته ایجاد كند.
وی ادامه داد: ما قوانین بالادستی داریم كه وظایف دستگاه‌ها را در این حوزه مشخص كرده مانند ماده ۵۴ قانون احكام دائمی توسعه كشور و ماده ۸۱ قانون الحاق كه می‌گوید خدمات باید توسط دستگاه‌های خدمات رسان مانند وزارت نیرو ارائه شود اما در حوزه اجرا با مشكلات زیادی مواجهیم.
بیشتر بخوانید: ۶۵ درصد مالیات کشور را صنایع کوچک و متوسط می پردازند
بیشتر بخوانید: تامین انرژی صنایع کوچک در اولویت قرار گیرد
غلامی وجود موانع بازار برای واحدهای صنعتی به علت عدم اطلاع كافی از نیازهای بازار را به‌عنوان چالش دوم مطرح كرد و گفت: موانع مالی و تسهیلات و عدم دسترسی به اطلاعات نیز از دیگر مشكلات واحدهای صنعتی است.
وی از نمایندگان مجلس تقاضا كرد كه حمایت از صنایع متوسط و كوچك را در برنامه هفتم توسعه كشور لحاظ كنند و بحث‌های زیرساختی و خوشه سازی در تكمیل حلقه‌های مفقوده را نیز جدی بگیرند.
وی با اشاره به وضعیت برق‌رسانی به شهرك‌های صنعتی در سال گذشته، اظهار داشت: ما سال گذشته ۸۴۹ مگاوات برق در شهرك‌های صنعتی ایجاد كردیم و امسال هم برای برق‌رسانی ۹۳۰ مگاوات به شهرك‌های صنعتی برنامه‌ریزی كردیم.
چالش تامین برق صنایع کوچک
محمد موسوی رئیس هیئت امنای خانه صنعتگران ایران نیز استفاده از انرژی پاك برای برق‌رسانی به واحدهای صنعتی را به‌جای قطعی برق ضروری دانست و اظهار داشت: متأسفانه ما غیركارشناسی به سمت صنایع كوچك رفته ایم.
وی افزود: ما در صنایع به قدری تولید كردیم كه نیاز كشور نبوده به طوری كه در بخش‌هایی ۶ تا ۷ برابر مصرف را تولید كردیم بدون اینكه بازار لازم را برای آن ایجاد كنیم.
رئیس هیئت امنای خانه صنعتگران ایران با انتقاد از اینكه دولت زنجیره تولید را رعایت نكرده است، گفت: اولین بحران صنایع كوچك نبود الگوی تولید است و چالش دوم هم سود مضاعف و جرائم فراوان تسهیلات بانكی است كه در اختیار تولیدكنندگان قرار می‌گیرد.
موسوی با تصریح بر اینكه قانون برای صنعت اجرا نمی‌شود اظهار كرد: متأسفانه مدیران منطقه‌ای صنایع در مناطق مختلف كشور سلیقه‌ای و قبیله‌ای تصمیم می‌گیرند بطوریكه با تغییر فرماندار یك منطقه، الگوی صنعت آن منطقه هم تغییر می‌كند.
وی معضلات قانونی را از جمله مشكلات صنعت و سد معبری برای توسعه اقتصادی كشور دانست و افزود: یكی از مشكلات ما این است كه قانون‌گذاران كه در حوزه صنعت قانون وضع می‌كنند، متخصص صنعتی نیستند و این در حالی است كه بزرگترین شاكله و چرخه اقتصادی كشور ما صنعت است و بنابراین بهتر است كه صنعتگران برای دوره‌های مجلس نامزد شوند و به این حوزه ورود پیدا كنند.
رئیس هیئت امنای خانه صنعتگران ایران گفت: مشكل بعدی این است كه برخی افراد كه كارشناس و متخصص نیستند، مدیریت اجرایی صنایع را بر عهده می‌گیرند.
موسوی تصریح كرد: وقتی سازمان تأمین اجتماعی به خودش حق می‌دهد آب و برق یك واحد تولیدی با ۹۰۰ كارگر را به‌خاطر بدهی معوق قطع كند و مدیرعامل سیستم را ممنوع‌الخروج كند قطعاً كسی حاضر به سرمایه‌گذاری در صنعت نمی‌شود.
وی از نمایندگان مجلس خواست تا به این حوزه ورود كرده و مشكلات قانونی صنایع كوچك و متوسط را حل كند.
موسوی تأكید كرد: دولت و مجلس باید سیستمی را برای رفع گلوگاه‌ها در این حوزه ایجاد كنند و از بخش خصوصی و متخصصان مشاوره بگیرند در غیر این صورت اقتصاد كشور توسعه پیدا نخواهد كرد.
رئیس هیئت امنای خانه صنعتگران ایران استفاده از انرژی پاك برای برق‌رسانی به واحدهای صنعتی را به جای قطعی برق ضروری دانست.
در هر حال، صنایع کوچک و متوسط این روزها با چالش های مختلفی روبرو هستند که تدوین یک برنامه بالادستی مانند راهبرد توسعه صنعتی با نگاه به صنایع کوچک می تواند نقش مهمی در رفع چالش ها و توسعه این بخش داشته باشد.
گزارش از نرگس نیک ضمیر
انتهای پیام
