این روزها اخباری در مورد تعطیلی برخی معادن بزرگ کشور در پی تخلفات مالی به گوش می رسد که مهمترین عامل آن، نبود نظارت مستمر دولتی و همچنین چشم پوشی از برخی اشتباهات است.
به گزارش خبرنگار نبض صنعت، در این نوع اتفاقات، دود ناشی از این تعطیلی معادن در نهایت به چشم مردم خواهد رفت چرا که با توقف کار معدن، تزریق مواد معدنی به کارخانه های مصرف کننده و بازار متوقف می شود و در نتیجه شاهد کمبود و گرانی تولیدات صنعتی خواهیم بود.
معدن ققنوس که یکی از هفت معدن بزرگ خواف است و سنگ آهن با عیار بالا تولید می‌کند، بیش از دو ماه است که تعطیل شده، معدنی که با هزار نفر نیروی کار بومی و به کارگیری ۴۰۰ دستگاه ماشین‌آلات سنگین، یکی از اصلی‌ترین تامین کنندگان سنگ آهن دانه بندی شده ذوب آهن اصفهان است.
این معدن که سالانه یک میلیون تن سنگ آهن با عیار بالا و کنستانتره تولید می‌کند و گردش مالی بالایی دارد به دلایل مختلف، پروانه بهره‌برداری‌اش تمدید نشده و به همین علت، فعالیت آن متوقف شده است.
به گفته رضا محتشمی پور معاون معادن و فرآوری مواد وزارت صمت، در حکمی که سال ۹۸ به بهره بردار معدن ارائه شد و بر اساس نامه دستگاه نظارتی مبنی بر تخلف‌های متعدد شرکت مذکور در بهره برداری از معادن سنگ آهن ققنوس و همچنین پرداخت نکردن حقوق دولتی، این موضوع در شورای عالی معادن مطرح شد و در نهایت به این جمع بندی رسیدیم که بهره بردار معدن صلاحیت ادامه بهره برداری ندارد و پروانه بهره برداری تمدید نخواهد شد.
وی افزود: اضافه برداشت و جعل سند، دو دلیل دیگر برای تمدید نشدن پروانه بهره‌برداری معدن ققنوس است.
احتمال افزایش قیمت میلگرد و تیرآهن با تعطیلی معدن خواف
سعید عسکرزاده دبیر انجمن سنگ آهن ایران نیز در این مورد با بیان اینکه در تعطیلی معدن خواف بی تدبیری مشاهده می‌شود، گفت: تعطیلی این معدن ممکن است بر قیمت میلگرد و تیرآهن اثرگذار باشد.
وی اظهار داشت: در تعطیلی این معدن بی تدبیری مشاهده می‌شود و موضع وزارتخانه صنعت و معدن با مواضع سازمان صنعت و معدن در استان خراسان رضوی یکسان نیست.
وی افزود: تعطیلی معدن سنگ آهن منطقه خواف در محصولات شرکت ذوب آهن اصفهان تاثیر دارد البته این شرکت، راه‌های دیگری هم برای تامین سنگ آهن دارد و تولید در آن بر اساس آگلومره (فرایند پیش پخت) طراحی شده است.
وی گفت: سازمان صمت در استان از حکم شورای عالی معادن اطلاع داشته است و باید پرسید چرا با درخواست تمدید بهره بردار موافقت کرده است.
عسکرزاده افزود: ما بار‌ها تاکید کردیم که در قوه قضائیه یک شعبه ویژه برای معادن داشته باشیم تا از کارشناسان مرتبط با موضوع معدن در این شعبه استفاده شود و اعلام آمادگی هم می‌کنیم که هر کمکی از دستمان برآید انجام خواهیم داد تا پرونده‌های مربوط به معدن طولانی نشوند و شاهد احکام نامناسب در حوزه معدن نباشیم.
وی گفـت: اصل این موضوع که یک شرکت بیاید و با سرمایه گذاری در یک معدن ریسک اکتشاف را بپذیرد و یک معدن را فعال کند و بعد دولت بنابر صلاحدید پروانه آن را تمدید نکند، یک موضوع خطرناک است.
دبیر انجمن سنگ آهن ایران عنوان کرد: به طور مثال وقتی دولت یک پروانه ۱۰ ساله به بهره بردار می‌دهد، در ۵ سال نخست بهره بردار سودی ندارد و فقط سرمایه گذاری می‌کند و اگر دولت یک باره بیاید و معدن را در مزایده بگذارد این امر ریسک کار را بالا می‌برد.
معدن سنگ آهن در منطقه خواف نزدیک دو ماه است که تعطیل شده و این معدن یک سوم سنگ آهن شرکت ذوب آهن اصفهان را تامین می‌کند، تعطیلی این معدن ممکن است بر قیمت میلگرد و تیرآهن اثرگذار باشد.
دیوان عدالت اداری، سلب صلاحیت بهره بردار را رد کرد
از سوی دیگر، حسین نکاحی؛ رئیس هیئت مدیره شرکت امیر سنگان پارسیان به عنوان بهره بردار معدن ققنوس در این مورد گفت: موضوع سلب صلاحیت شرکت امیر سنگان در رأی شورای عالی معادن ابلاغ شد، اما این رأی در دیوان عدالت اداری در مرحله نخست نقض شد ضمن این که در رأی، سلب صلاحیت اعلام نشده بلکه تمدید نشدن پروانه بهره‌برداری است.
وی افزود: همچنین اگر یک شرکت، حقوق دولتی را پرداخت نکند و تخلف صورت گرفته باشد امکان سلب صلاحیت در همان زمان وجود دارد اما متأسفانه اشتباهات دستگاه حقوقی وزارت صمت در نامه نگاری‌های انجام شده، موضوع را به سمت رأی شورای عالی معادن برد که رأی شورا در یک مرحله صادر و در دیوان عدالت اداری نقض شد و در مرحله بعد، این رأی با دلایل کاملاً اشتباه مبنی بر اینکه شرکت بهره بردار در زمان مقرر به رأی اعتراض نکرده، تأیید شد.
وی ادامه داد: بر اساس ابلاغیه‌هایی که وزارتخانه و سایر دستگاه‌ها به ما اعلام کردند بیش از ۴۱۵ میلیارد تومان حقوق دولتی این شرکت به همراه جرایم پرداخت شده و سازمان صنعت و معدن استان نیز این موضوع را تأیید کرده است، اما هنوز هم در جلسات گفته می‌شود که این شرکت، حقوق دولتی را پرداخت نکرده است. ضمن اینکه در موضوع جعل تا کنون هیچ حکمی علیه شرکت امیر سنگان صادر نشده است.
بهره بردار معتقد است: ۴ تا ۵ هزار میلیارد تومان در مدت ۱۵ سال در این معدن سرمایه‌گذاری کرده اما سوال اینجاست سازمان صمت که از دو سال قبل بنا داشته بهره‌بردار ققنوس یک خواف را عوض کند چرا زودتر برای تعیین بهره بردار جدید اقدام نکرده و حالا معدن را به تعطیلی کشانده است؟ چرا که به تولید رسیدن بهره‌بردار جدید در شرایط عادی ۶ ماه زمان نیاز دارد.
شورای عالی معادن به اختلاف معدن داران ورود می‌کند
محمدرضا بهرامن، عضو شورای عالی معادن نیز در واکنش به مسائل پیش آمده، گفت: این شورا در صورت اعتراض معدن‌داران به رویه سازمان‌های صمت استانی در موضوع تمدید مجوز‌ها ورود می‌کند.
وی درباره تمدید نشدن مجوز فعالیت بهره‌بردار معدن ققنوس خواف افزود: بیش از یک سال است که اختیارات مربوط به تمدید مجوز‌های معدنی به سازمان‌های صمت استان‌ها واگذار شده است، در موضوع معدن ققنوس نیز درخواست بهره‌بردار معدن در روال عادی به سازمان صمت استان مربوط ارجاع شد اما از این که چرا در این سازمان استانی تمدید مجوز صورت نگرفت، اطلاعی ندارم.
وی گفت: در صورتی که بهره‌بردار معدن به رویه عملکردی سازمان صمت استان اعتراض کند پرونده آن به شورای عالی معادن می‌آید و ما در اسرع وقت آن را بررسی خواهیم کرد.
در هر حال، در روزهایی که بازار به هر بهانه ای به دنبال گران کردن اجناس است، هر جرقه کوچکی می تواند عاملی برای بالارفتن قیمتها شود، چه کالای مصرفی خانوار و چه مصالح ساختمانی و تجهیزات صنعتی که آثار آن نیز در نهایت گریبانگیر همه مردم خواهد شد.
