واگذاری سهام خودروسازان در حالی به یک نمایش در دولت و شرکت های خودروساز تبدیل شده که با ابهامات زیادی روبرو است. اذعان سرپرست دفتر شرکت‌ها و آماده سازی بنگاه‌های سازمان خصوصی سازی به فرصت یک ساله مورد نیاز جهت واگذاری سهام بلوکی خودروسازان و اختلاف نظر بر سر واگذاری سهام تودلی خودروسازان به جای سهام دولت، این فرایند را با ابهامات زیادی روبرو کرده است.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری نبض صنعت، روزهای پایانی سال گذشته بود که رئیس جمهور با حضور در ایران خودرو 8 فرمان را برای تغییر در شرایط صنعت و بازار خودرو صادر کرد. یکی از این دستورات، تعیین تکلیف واگذاری سهام خودروسازان بود. بر این اساس مقرر شد واگذاری مدیریت دولتی شرکت های خودروسازی ایران خودرو و سایپا به بخش غیر دولتی حداکثر طی ۶ ماه تعیین تکلیف شود.
در این راستا هفته گذشته آگهی رسمی گروه خودروسازی سایپا جهت بررسی صلاحیت عمومی و تخصصی متقاضیان خرید بلوک ۴۱ درصدی سهام سایپا منتشر شد.
در این آگهی آمده بود: «در راستای فرمان رییس جمهور، شرکت های سرمایه گذاری سایپا، سرمایه گذاری رنا، سرمایه گذاری کارکنان سایپا سرمایه گذاری و توسعه صنعتی نیوان ابتکار در نظر دارند ۴۱ درصد از سهام سایپا را به صورت بلوکی به اشخاص حقیقی حقوقی و واجد شرایط با رعایت ضوابط و مقررات مربوطه واگذار کنند.
متقاضیان می‌توانند برای اعلام آمادگی خرید و تکمیل فرم های مربوطه جهت بررسی صلاحیت عمومی و تخصصی از تاریخ انتشار آگهی به مدت ۱۵ روز به معاونت اقتصادی سایپا واقع در کیلومتر ۱۵ جاده مخصوص کرج شرکت سایپا مراجعه کنند. شرایط عرضه و واگذاری سهام سایپا پس از تکمیل فرآیند مربوطه از طریق سازمان بورس به اطلاع متقاضیان خواهد رسید.»
واگذاری بلوکی یک سال و واگذاری درصدی 3 ماه زمان می برد
طبق اعلام سایپا، این واگذاری در جهت اجرای فرمان رئیس جمهور صورت گرفته که در واقع همان بند 8 فرمان خودرویی رئیسی مبنی بر تعیین تکلیف واگذاری سهام دولت در شرکت های خودروساز است.
به عبارتی سایپا با واگذاری بخشی از سهام خود در شرکت های زیرمجموعه (تودلی) خود قصد دارد اقدامی در راستای واگذاری سهام دولت انجام دهد.
در خصوص واگذاری سهام ایران خودرو نیز ابهاماتی وجود دارد از جمله اینکه خریدار سهم دولتی این خودروساز مالک بانک پارسیان خواهد بود و این در حالی است که طبق قانون، هیچ شرکتی نمی تواند بیش از 10 درصد سهام یک بانک را در اختیار داشته باشد. از این رو ابتدا باید تکلیف سهامداری بانک پارسیان مشخص شود.
در حال حاضر در مورد واگذاری سهام خودروسازان اختلاف دیدگاهی بین دولت و هیات واگذاری سازمان خصوصی سازی وجود دارد چرا که مسئولان سازمان معتقدند برای واگذاری سهام ابتدا باید مشکل وثیقه بودن سهام خودروسازان نزد بانکها برطرف شود اما در مقابل شاهد اقدام خودروسازان برای واگذاری بلوکی سهامشان هستیم.
در این شرایط، حسین امیررحیمی سرپرست دفتر شرکت‌ها و آماده سازی بنگاه‌های سازمان خصوصی سازی به تازگی اعلام کرده که اگر قرار باشد سهام شرکت های خودروساز به صورت بلوکی واگذار شود یک سال زمان نیاز خواهد بود و در صورتی که قرار باشد واگذاری به صورت درصدی اجرا شود، این کار در مدت 3 ماه آینده امکان پذیر خواهد بود.
وی ادامه داد: واگذاری دو شرکت سایپا و ایران خودرو بحثی است که بیش از ۱۰ سال است مطرح می شود؛ ازسال ۸۹ و ۹۰ بخشی از این دو شرکت واگذار شدند بخشی در بورس و بخشی هم واگذاری بلوکی را داشته ایم. اکنون چیزی که در اختیار دولت است حدود ۱۷.۳۱ درصد از سهام شرکت سایپا و ۵.۷۲ درصد از سهام شرکت ایران خودرو است.
امیررحیمی در مورد در وثیقه بودن بخشی از سهام خودروسازان نیز توضیح داد: دولت باید برای انجام فرایندها فرصت داشته باشد. قطعا امسال برنامه واگذاری دو شرکت خودروساز را داریم و برگشت از توثیق را خواهیم داشت. یعنی به جای اینکه سهام در توثیق بانک باشد دارایی دیگری از شرکت‌ها در توثیق باشد که امکان پذیر است تا بتوان دارایی‌های این دو شرکت را واگذار کرد.
وی تصریح کرد: توثیق به دو دلیل بوده، حالت خوشبینانه این است که توثیق شرکت به دلیل قابلیت نقد شوندگی بالا صورت گرفته و حالت بدبینانه به این دلیل بوده که خصوصی سازی عقب بیفتد.
سهم دولت در خودروسازی ها 15 هزار میلیارد تومان است
یکی از موضوعات مورد توجه در بحث واگذاری سهام خودروسازان، ارزش گذاری این سهام است. سرپرست دفتر شرکت‌ها و آماده سازی بنگاه‌های سازمان خصوصی سازی روز گذشته این رقم را 15 هزار میلیارد تومان اعلام کرد که باعث ریزش قیمت سهام خودروسازان و در نتیجه تاثیرگذاری این موضوع بر کل بازار شد و البته توضیح و تکذیب این رقم از سوی امیررحیمی شد.
سرپرست دفتر شرکت‌ها و آماده سازی بنگاه‌های سازمان خصوصی سازی در پاسخ به این سوال که سهام دولت در این شرکت‌ها چه میزان است؟ گفته بود: این عدد حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان سهم دولت است و عدد بزرگی نیست و قطعا در بازار سرمایه قابل واگذاری است. نکته‌ای که وجود دارد بحث انحصار در صنعت خودرو است.
وی ادامه داد: برنامه واگذاری دو ویژگی دارد، یکی اینکه فهرست حداکثری داریم و دیگری اینکه شفافیت کامل خواهد داشت. ایده آل این است که مالکیت پاداشی در قالب بهره وری اتخاذ شود ولی نکته‌ای که هست این است که برای ۵ تا ۱۰ درصد امکان قرارداد پیمان بهره وری وجود ندارد.
امیررحیمی افزود: مورد بعد این است که زیر مجموعه این دو شرکت خودروساز تاکنون پالایش نشده اند، اما در مورد اینکه تمام زیر مجموعه این شرکت‌ها جدا یا حفظ شوند، در حال بررسی هستیم.
وی تاکید کرد: برنامه کلی برای مجموعه این ۱۷۸ شرکت، ایجاد شفافیت است، اما این دو شرکت خودروساز با هم فرق دارند.
به گفته وی، در حال حاضر وزارت صمت در حال قیمت گذاری شرکت های خودروساز است.
به این ترتیب با توجه به صحبت های سرپرست دفتر شرکت‌ها و آماده سازی بنگاه‌های سازمان خصوصی سازی و همچنین انتشار آگهی سایپا برای واگذاری بلوکی سهام این گروه خودروساز می توان نتیجه گرفت که واگذاری سهام خودروسازان یا حداقل واگذاری سهام سایپا به سال بعد موکول خواهد شد. باید دید برنامه واگذاری سهام دولت در ایران خودرو به چه صورت اجرایی می شود؟
گزارش از نرگس نیک ضمیر
انتهای پیام
