بحران جهانی تأمین گندم/دولت همه گندم کشاورزان را می خرد

0
بحران گندم
همزمان با داغ شدن بحث کمبود گندم در دنیا و پیش بینی هایی که در این مورد صورت گرفته، مجلس و دولت جلسه ای برای تامین امنیت غذایی کشور و همچنین خرید همه گندم کشاورزان برگزار کردند.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری نبض صنعت، افزایش قیمت جهانی گندم و اقدام بسیاری دولتها برای ذخیره سازی این محصول مهم، کشورهای بیشتری را با خطر بروز قحطی مواجه کرده و همین مسئله، اهمیت چاره اندیشی تصمیم گیران کشور برای حفظ امنیت غذایی را بیش از پیش افزایش داده است.

بحران تامین گندم در دنیا در شرایطی قرار دارد که منابع خارجی می گویند کشورهای غربی ممکن است روسیه را برای تبادل گندم به ازای لغو تحریم های این کشور تحت فشار قرار دهند.

در حال حاضر قیمت گندم در جهان به سطح بی سابقه ای طی دو ماه گذشته رسیده چرا که تولیدکنندگان اصلی این محصول همچون روسیه، قزاقستان و هند برای حفظ بازارهای داخلی خود صادرات گندم را لغو کرده اند. این امر نگرانی هایی را درباره ناامنی غذایی و گرسنگی در دنیا ایجاد کرده است.

در ایران نیز جلساتی در دولت و مجلس برگزار شده تا به امنیت غذایی کشور آسیبی وارد نشود که البته باید دید مدیران در نهایت چه تصمیمی را عملی می کنند و آیا اقدامات لازم برای ذخیره سازی گندم به موقع صورت می گیرد یا خیر؟

حسینعلی حاجی دلیگانی عضو هیئت رئیسه مجلس در این مورد با اشاره به جلسه اخیر نمایندگان مجلس با وزرای جهاد کشاورزی، رئیس کل بانک مرکزی، گفت: محور اصلی این جلسه مشترک موضوع صنایع کشاورزی و امنیت غذایی کشور بود.

وی افزود: در این جلسه وزیر جهاد کشاورزی گزارشی در مورد اقدامات این وزارتخانه در بخش صنعت کشاورزی به نمایندگان ارائه کرد، افزود: در این گزارش به موضوع خرید تضمینی محصولاتی مانند گوشت سفید و قرمز و مطالبی هم درباره پرداخت تسهیلات به کشاورزان و دامداران اشاره شد.

عضو هیئت رئیسه مجلس ادامه داد: پس از اظهارات وزیر نمایندگان نقطه نظرات خود را پیرامون گزارش وزیر کشاورزی مطرح کردند که اغلب مطالب آنها متفاوت با گزارش وزیر و آنچه که در بین کشاورزان وجود دارد، بود.

حاجی‌دلیگانی با بیان اینکه در این جلسه مشترک، رئیس بانک مرکزی نیز به نمایندگان گزارشی را ارائه کرد، گفت: در گزارش صالح آبادی به اختصاص 15 هزار میلیارد تومان بابت تسهیلات کشاورزان و دامداران اشاره شد، همچنین وزیر عنوان کرد که 90 هزار نفر از کشاورزان و دامداران برای اخذ وام ثبت‌نام کرده‌اند که تاکنون به 3 هزار نفر پرداخت شده است.

وی اضافه کرد: در عین حال، مهمانان جلسه عنوان کردند که 70 هزار میلیارد تومان منابع برای خرید گندم از کشاورزان نیاز است که باید این میزان تامین شود و علاوه بر این، مازاد تولید گندم و محصولات صنایع کشاورزی نیز از تولیدکنندگان خریداری خواهد شد.

عضو هیئت رئیسه مجلس با بیان اینکه نظر رئیس مجلس نیز در این جلسه این بود که به جای اینکه وام نقدی به کشاورز و دامدار و کسانی که در زنجیره امنیت غذایی دخیل هستند داده شود، باید با خط اعتباری 90 روزه به آنها کمک کرد، گفت: بنابراین قرار شد تا همین هفته جلسه‌ای در کمیسیون کشاورزی با حضور رئیس مجلس، وزیر جهاد کشاورزی و سایر مسئولان مربوطه درباره تامین امنیت غذایی تشکیل شود.

اقدام بسیاری کشورها برای ذخیره سازی گندم

در مورد وضعیت تامین گندم در دنیا، مهدی کریمی تفرشی رییس هیات مدیره تعاونی تولیدکنندگان محصولات غذایی کشور معتقد است: چین در نیمه اول سال زراعی ۲۰۲۲ می تواند ۶۹ درصد ذخایر ذرت جهان، ۶۰ درصد ذخایر برنج و ۵۱ درصد از ذخایر گندم دنیا را در اختیار داشته باشد. این بدان معناست که کمتر از ۲۰ درصد از جمعیت جهان موفق شده اند بیش از نیمی از ذرت و سایر غلات جهان را ذخیره کنند که منجر به افزایش شدید قیمت در سراسر جهان شده و ممکن است کشورهای بیشتری را به قحطی بکشاند.

وی گفت؛ امنیت غذایی امروزه مهمترین نقش را در مناسبات سیاسی دنیا دارد، بنابراین کشورها دو سیاست عمده را در این راستا دنبال می کنند، نخست اینکه برای افزایش خودکفایی و خود اتکایی در محصولات اساسی تلاش می کنند، دوم تا جایی که می توانند، ذخایر کالاهای اساسی را افزایش می دهند که در این زمینه چین مهمترین کار را انجام داده و نیمی از گندم صادراتی دنیا را ذخیره کرده است.

وی با اعلام اینکه حدود ۶۰ درصد سطح مزارع جهان را غلات تشکیل می دهد که از این مقدار ۳۳ درصد به کشت گندم اختصاص دارد افزود: گندم، مستقیماً با تغذیه و اقتصاد جهانی رابطه دارد و بیش از ۳۵ درصد از جمعیت جهان، از لحاظ تغذیه ای به گندم وابسته اند.

وی با تاکید بر اینکه از نظر تهیه نان و ارزش نانوایی، آرد هیچ یک از غلات به پای آرد گندم نمی رسد گفت: گندم به دلیل نقش مهمی که  در عرصه سیاسی و اقتصادی کشورها به خصوص کشور های در حال توسعه ایفا می کند، یک محصول استراتژیک در تمام دنیا به حساب می آید.

وی گفت: ایران با دارا بودن ۱۱ اقلیم از ۱۳ اقلیم جهانی، جزو معدود کشورهای جهان است که دارای آب و هوای چهار فصل است، این امکانات مهم به تنهایی می‌تواند یکی از بزرگترین مزیت‌های کشور در توسعه بخش کشاورزی باشد. ‌

کریمی تفرشی افزود: ایران با تولید بیش از ۱۴ میلیون تن گندم در برخی سال‌ها موفق شده است به خودکفایی نزدیک شود. با این حال علی‌رغم بهره مندی از استعدادها و ظرفیتهای بالقوه کشور، میزان واردات ما نسبت به گذشته افزایش بیشتری یافته است به گونه ای که ۳۰ تا ۵۰ در صد گندم مورد نیاز داخلی در ازای صدور نفت، ‌ از خارج وارد و تأ‌مین می شود.

وی ادامه داد: روند رو به رشد جمعیت و بالا گرفتن مصارف سرانه انسانی، موجب شده که هر سال میزان مصرف گندم زیادتر شده و در شرایط تولید نسبتاً مساوی، پیوسته بر میزان واردات اضافه گردد، مصرف سالانه گندم ایران حدود ۱۱.۵ میلیون تن است که با توجه به پیش‌بینی برداشت حداکثر ۹ میلیون تن گندم در سال ۱۴۰۱، دولت برای امسال باید حداقل ۲.۵ میلیون تن گندم وارد کند.

رییس هیات مدیره تعاونی تولیدکنندگان محصولات غذایی کشور، افزود: تحولات اخیر جنگ روسیه و اوکراین نشان داد که یک محصول استراتژیک مثل گندم حتی می تواند قدرتمندتر از سلاح نظامی عمل کند و کشورهایی که غول تولید گندم در جهان هستند می توانند با تحریم صادرات این محصول، کل معادلات اقتصادی جهان را بر هم بریزند. بسیاری از کشورها مثل چین به ذخیره سازی این محصول توجه ویژه کرده اند.

وی گفت: از آنجا که روسیه بزرگترین صادرکننده گندم و دومین تولیدکننده دانه‌های روغنی و اوکراین نیز اولین تولیدکننده دانه‌های روغنی و سومین تولیدکننده گندم در جهان محسوب می‌شوند، این ماجرا سبب‌ شده تا به‌ رغم محدود بودن دامنه جنگ فیزیکی بین دو کشور، بازارهای جهانی با افزایش حدود ۷۰ درصدی قیمت گندم و افزایش حدود ۳۰ درصدی قیمت دانه‌های روغنی مواجه شود.

کریمی تفرشی افزود: جنگ بین روسیه و اوکراین و کاهش تولید گندم و دانه‌های روغنی و نقصان صادرات از این کشورها و در نتیجه افزایش قیمت این محصولات در بازارهای جهانی ثابت کرد که خودکفایی در محصولات استراتژیک در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.

فعالان صنعت غذا سال گذشته هشدار دادند

اسفند سال قبل نیز فعالان اقتصادی نسبت به لزوم تامین غلات مورد نیاز کشور به ویژه ذرت و همچنین روغن آفتابگردان همزمان با جنگ اوکراین و روسیه هشدار داده بودند.

در آن زمان فعالان اقتصادی اعلام کردند که بحران اوکراین باعث خواهد شد در تامین برخی محصولات مانند ذرت و دانه‌های سویا با مشکل مواجه شویم. این افراد خواسته بودند تا مسئولان دولتی هرچه سریعتر مجوز واردات از سایر مبادی تامین از جمله آرژانتین، کانادا و آمریکای شمالی را صادر کنند.

کاوه زرگران، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در این مورد با اشاره به افزایش شدید قیمت جهانی غلات بعد از ایجاد بحران اوکراین، گفته بود: دولتمردان کشور باید تدابیر لازم برای تامین و واردات غلات مورد نیاز را داشته باشند.

وی البته گفته بود: در مورد تامین گندم با توجه به شرایط بحرانی بین روسیه و اوکراین باید گفت که اگرچه روسیه اولین صادرکننده دنیا و اوکراین سومین صادرکننده دنیا است اما منابع دیگری در دنیا برای تامین این محصول وجود دارد و حتی اگر ذخایر کشور تا فصل برداشت های آتی نیز مناسب نباشد و اگر هم محصول تولیدی گندم کشاورزان ما مناسب باشد، خیلی نگرانی خاصی در زمینه تامین گندم وجود ندارد و صرفا باید این محصول گران خریداری شود.

در هر حال هرچقدر هم که در داخل تولید گندم داشته باشیم، باز هم باید تدابیر لازم برای حفظ این تولید و همچنین افزایش آن صورت گیرد تا قحطی احتمالی که بحثش در دنیا مطرح است، دامنگیر ایران نشود.

گزارش از نرگس نیک ضمیر

انتهای‌ پیام

پاسخ دادن

دیدگاه خود را وارد کنید
لطفا نام خود را وارد کنید